ақыл

Ақыл, Ғылым, Бақыт  – үшеуі бір-бірінен артықшылығын салыстырып таласып сарапқа түсіпті. Сарапшылар оларға былай депті:

Бір шалдың төрт ұлы болыпты. Бір күні шал ұлдарын жинап алып:

       Ислам діні адамдардың дүниеде де, ахиретте де бақыт пен тыныштық ішінде өмір сүруін қалайды. Сондықтан, ақылға бағынуды әмір етіп, нәпіске бағынуға тыйым салуда. Ақыл жаратылмағанда адам тек нәпсіне еріп, пәлекеттерге ұшырайтын еді. Нәпіс болмағанда адам өмір сүруі, өсіп-өркендеуі, дамуы және көбеюі үшін, мәдени өмір сүру үшін қажетті нәрселерге қол жеткізуге керекті әрекеттерде құсыр

Сезiм мүшелерi және ақыл қамтыған мағлұматтар иманға қауышуға жәрдемшi болады. Пән ғылымы әлемдегi жүйенiң теңдiгi өздiгiнен болмағандығын және әлбетте бiр жаратушының бар екендiгiн түсiнуге, бiлуге және иман нұрына қауышуға шақыруда. Иман соңғы пайғамбар Мұхаммед алейһиссаламның Аллаһу та’ала тарапынан әкелген мағлұматтарын үйрену және сену. Сену

Бұрынғы заманда бір үлкен шаһар бар екен. Бұл шаһардың ханы болыпты. Ол күнде жаман киініп, жай кісі болып, шаһарды, базарды аралап жүреді екен. 

Жәбірейіл алейһиссалам ақыл, ұят және иманды Адам алейһиссаламға әкеліп былай деді:
- Ей Адам! Аллаһу та’ала саған сәлемін айтты. Алып келген мына үш сыйлықтың бірін қабыл алуыңды бұйырды.
Адам алейһиссалам: